-
1 озын йонлы
длинношёрстный, долгошёрстный; мохна́тый, лохма́тый; косма́тый (баран, овцебык, мех и т. п.) -
2 йонлы
прил.1) см. йонлач 1)йонлы кешеләр — волоса́тые лю́ди
йонлы йөз — волоса́тое лицо́
2) в сложн. определ0ит. сочет.а) -шёрстный, -шерстый; с... ше́рстьюозын йонлы — длинношёрстный (-шёрстый), долгошёрстый (-шёрстый); с дли́нной ше́рстью
сирәк йонлы — редкошёрстный (-шёрстый), с ре́дкой ше́рстью
куе йонлы — густошёрстный (-шёрстый), с густо́й ше́рстью
кыска йонлы — короткошёрстный (-шёрстый), с коро́ткой ше́рстью
б) с... ше́рстьюкыркылган йонлы — со стри́женой (остри́женной) ше́рстью
ак йонлы — с бе́лой ше́рстью
3) ворси́стыййонлы тукыма — ворси́стая ткань
4) име́ющий пе́рья, с пе́рьямичуар йонлы тавык — ку́рица с пёстрыми пе́рьями
•- йонлы көпшә
- йонлы җимеш••йонлы тәпи — медве́дь
-
3 озын
1. прил.1)а) в разн. знач. дли́нный, до́лгийозын юл үтү — прое́хать дли́нный путь
озын исемлек — дли́нный спи́сок
озын чәч — дли́нные во́лосы
озын керфекләр — дли́нные ресни́цы
озын җиң — дли́нный рука́в
озын арага йөгерү — бежа́ть (бег) на дли́нные диста́нции
б) длиннопо́лый, долгопо́лый ( об одежде)см. тж. озын итәклеозын халат — длиннопо́лый хала́т
озын күлмәктән — в долгопо́лом пла́тье
2) дли́нный, высо́кий ( о росте)см. тж. буйчанозын кеше — высо́кий челове́к
озын булып үсү — расти́ (высо́ким)
3) в сочет. со словами на -лыа) с дли́нным, дли́нноозын канатлы — с дли́нными кры́льями, длиннокры́лый
озын мөгезле — с дли́нными рога́ми, длинноро́гий
озын мыеклы — с дли́нными уса́ми, длинноу́сый
озын муенлы — с дли́нной ше́ей, длинноше́ий
б) высоко-, длинно-озын кәүсәле нарат — высокоство́льная сосна́
озын сабаклы үсемлек — длинносте́бельное расте́ние
4) дли́нный, дли́тельный, до́лгий, продолжи́тельный (день, перерыв, рассказ и т. п.)кышкы озын кичләр — до́лгие зи́мние вечера́
озын тормыш юлы үтү — пройти́ до́лгий жи́зненный путь
озын маҗаралар соңында — по́сле дли́тельных приключе́ний
5) протя́жный2. нареч.озын көй — протя́жная пе́сня
1) дли́ннохат бик озын язылган — письмо́ напи́сано о́чень дли́нно
2) дли́нно, до́лго, простра́нноозын сөйләү — говори́ть до́лго
озын аңлату — объясня́ть дли́нно
•- озын аяклы
- озын бармаклы
- озын борынлы
- озын ботлы
- озын буйлы
- озын гомерле
- озын гәүдәле
- озын гомерле булу
- озын гомерлелек
- озын дулкынлы
- озын җепселле
- озын җитен
- озын итеп
- озын итәкле
- озын чабулы
- озын йонлы
- озын койрыклы
- озын койрыклы песнәк
- озын колаклы
- озын колаклы ябалак
- озын куллы
- озын култык
- озын сабаклы
- озын сузык
- озын сыйраклы
- озын тарантас
- озын тезген
- озын урыннар
- озын хикәя
- озын яллы••озын гомерле булыр (булырсың) — до́лго бу́дет (бу́дешь) жить
озын колак аша — см. озын колактан
озын сүзнең кыскасы — одни́м сло́вом, коро́че говоря́
озын теллелек — долгоязы́чие
озын телләр — злы́е языки́
озын торык — верзи́ла, ды́лда прост.
озын чәч — неодобр. волоса́тик (о мужчине, чаще о юноше)
озын ял — о́тпуск
озынга китү (сузылу) — затя́гиваться/затяну́ться
- озын берлекозынга сузу (җибәрү) — затя́гивать/затяну́ть (разговор, речь, собрание, вечер, спор и т. п.)
- озын сум
- озын колак
- озын колак хәбәре
- озын колактан
- озын телле -
4 шома
1. прил.1)а) гла́дкий, ро́вный, без шерохова́тостей; остро́ганныйшома такта — гла́дкая доска́
б) ско́льзкий ( лёд)2) лакиро́ванный, полиро́ванный, отполиро́ванный, гла́дкий до бле́ска; лощёный3) гла́дкий; прямо́й, не зави́тый (о волосах, о мехе)кара шома чәчләр — чёрные прямы́е во́лосы
озын шома йонлы эт — соба́ка с дли́нной гла́дкой ше́рстью
4) перен. отко́рмленный, жи́рный, упи́танный, по́лный, гла́дкий прост. (о теле, лице человека, о животных)шома ак йөзле офицер — офице́р с бе́лым упи́танным лицо́м
шома муен — гла́дкая ше́я
5) перен.а) гла́дкий, скла́дный, пла́вный (текущий легко, без затруднения - о речи, мысли); стро́йный, зако́нченный, закруглённыйтелгә шома түрәләр — гла́дкое на язы́к нача́льство
шома фразалар — закруглённые фра́зы
б) бо́рзый уст., бе́глый (о письме, чтении)6) перен. то́чный, аккура́тный; иску́сныйшома хәрәкәтләр белән — то́чными (иску́сными) движе́ниями
7) перен.; разг. хи́трый, ло́вкий; искушённый; быва́лый, вида́вший ви́ды ( о человеке)шома егетләр — ло́вкие па́рни
шома ялганчы — ло́вкий плут
шома җавап — хи́трый отве́т
8) перен.; разг. франтова́тый, фасо́нистый, форси́стый прост.шома (киенгән) егет — франтова́тый па́рень
2. нареч.шома кыяфәт — фасо́нистый вид
1) гла́дкошома итеп ышкыланган такта — гла́дко вы́струганная доска́
шома таралган чәчләр — гла́дко причёсанные во́лосы
2)а) скла́дно, гла́дко, пла́вно; без запи́нки (читать, писать, говорить)татарча бик шома сөйли — по-тата́рски говори́т гла́дко (без запи́нки)
б) перен. мастерски́, уме́ло, иску́сноул шома чыгыш ясарга өйрәнгән, телдәрләнә — он научи́лся выступа́ть, ведёт речь иску́сно (мастерски́)
хикәя шома язылган — расска́з напи́сан уме́ло
3) перен. гла́дко, (вне́шне) без противоре́чийотчёт шома төзелгән — отчёт соста́влен гла́дко (ни сучка́, ни задо́ринки)
4) перен. о́чень уме́ло, без затрудне́ний, без поме́хшома яшәү — жить уме́ючи
эшне шома йөртү — уме́ло вести́ де́ло
шома гына — гла́дко, без затрудне́ний; без тре́ния; благополу́чно
эшләр шома гына барганда — когда́ дела́ шли, каза́лось бы, без поме́х
5) в ф. шомага начистоту́; чистово́йшомага кыру — чистово́е точе́ние
•- шома вал
- шома карама
- шома кәгазь
- шома көпшә
- шома көпшәле мылтык
- шома таш
См. также в других словарях:
сенбернар — Озын йонлы, озынча борынлы эре эт токымы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сеттер — Озын йонлы алгыр эт токымы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ласбын — (ЛАСБЫРЛАНУ) – диал. Тузгыган озын йонлы л. эт. Тузгыган, озын (чәч тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ласбыр — (ЛАСБЫРЛАНУ) – диал. Тузгыган озын йонлы л. эт. Тузгыган, озын (чәч тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мамонт — Бозлык чорында яшәгән озын йонлы, дугасыман ике озын казык тешле һәм хортумлы, филгә охшаш зур гәүдәле хайван. МАМОНТ АГАЧЫ – Секвойя … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бальзамин — Чәчәкләре сабак тирәли тыгыз булып урнашкан берьеллык үсемлек (элек аның суты белән чәч, тырнак, теш буяганнар). БОХАР МИЛӘШЕ – Аю баланы, карга миләше; рус. Бузина. БОХАР КӘЛӘВӘСЕ – Чәкчәкнең бер төре. БОХАР ПЕСИЕ – Озын йонлы песи … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йонлач — диал. с. 1. Йон белән капланган, куе озын йонлы. Куе төкләр белән капланган (кешегә карата). Йон сыман куе төкләр белән капланган (үсемлек һәм бөҗәкләргә карата) 2. и. Каурыйларының йоны чәч бөртекләренә охшашлы кош; рус. Шерстопер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йонтач — диал. с. 1. Йон белән капланган, куе озын йонлы. Куе төкләр белән капланган (кешегә карата). Йон сыман куе төкләр белән капланган (үсемлек һәм бөҗәкләргә карата) 2. и. Каурыйларының йоны чәч бөртекләренә охшашлы кош; рус. Шерстопер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөнтәй — диал. с. 1. Йон белән капланган, куе озын йонлы. Куе төкләр белән капланган (кешегә карата). Йон сыман куе төкләр белән капланган (үсемлек һәм бөҗәкләргә карата) 2. и. Каурыйларының йоны чәч бөртекләренә охшашлы кош; рус. Шерстопер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөнтәс — диал. с. 1. Йон белән капланган, куе озын йонлы. Куе төкләр белән капланган (кешегә карата). Йон сыман куе төкләр белән капланган (үсемлек һәм бөҗәкләргә карата) 2. и. Каурыйларының йоны чәч бөртекләренә охшашлы кош; рус. Шерстопер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөнтәч — диал. с. 1. Йон белән капланган, куе озын йонлы. Куе төкләр белән капланган (кешегә карата). Йон сыман куе төкләр белән капланган (үсемлек һәм бөҗәкләргә карата) 2. и. Каурыйларының йоны чәч бөртекләренә охшашлы кош; рус. Шерстопер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
